Trong việc mua bán nguyên vật liệu thép không gỉ, vì giá trị đơn hàng lớn, việc kiểm tra để xác định chất lượng hàng hóa là cần thiết. Tuy nhiên, nếu không có phương pháp sẽ không thể làm được. Vậy cách nhận biết, phân biệt inox 304 và inox 316 như thế nào? Cùng tìm hiểu trong bài viết này!
Để có thể phân biệt tốt hơn, trước tiên chúng ta cần nắm một số kiến thức cơ bản về hai loại inox 304 và inox 316.
Tổng quan về hai loại inox 304 và inox 316
Inox 304 và inox 316 là hai loại inox được ứng dụng phổ biến và rộng rãi nhất trong cuộc sống của chúng ta vì chúng vừa đáp ứng nhu cầu chống gỉ sét đối với vật liệu kim loại vừa có giá thành phù hợp.
Thành phần các chất của hai loại inox này như sau.
Bảng thành phần các chất của 2 loại inox này:
|
Thành phần các chất |
Inox 304
(%) |
Inox 316 (%) |
| Cacbon
(C) |
0.08 | 0.08 |
| Mangan
(Mn) |
2.00 | 2.00 |
| Photpho
(P) |
0.045 | 0.045 |
| Lưu huỳnh
(S) |
0.03 | 0.03 |
| Silicon
(Si) |
1.00 | 1.00 |
| Crom
(Cr) |
18.0 – 20.0 | 16.0 – 18.0 |
| Nickel
(Ni) |
8.0 – 11.0 | 11.0 – 14.0 |
| Molybdenum
(Mo) |
– | 2.00 – 3.00 |
Như đã thấy ở trên, hai loại inox 304 và 316 giống nhau đến 95% (về thành phần) dẫn đến nhiều sự giống nhau khác. Đối với inox 316, sự khác nhau ở 5% còn lại bao gồm tỷ lệ thành phần sắt ít hơn tối thiểu 3.00%, tỷ lệ crom ít hơn tối thiểu 2.00%, tỷ lệ nickel nhiều hơn tối thiểu 3.00% và có thêm tối thiểu 2.00% molybdenum.
Cả hai loại inox 304 và 316 đều chống chịu gỉ sét tốt trong nhiều môi trường khác nhau. Tuy nhiên, inox 316 có khả năng chống chịu tốt hơn trong môi trường nước muối (ví dụ biển), axit, kiềm, hóa chất,…
Vì có thêm nickel và molybdenum nên giá thành của inox 316 thường cao hơn inox 304 (25 – 40%). Do đó, đối với các ứng dụng thông thường như ống dẫn cho tòa nhà, công trình, sản xuất dụng cụ ăn uống, xoong nồi,… inox 304 là lựa chọn phổ biến.
Tuy nhiên, đối với các ứng dụng trong môi trường biển, hóa chất như tàu biển, ống dẫn trong nhà máy hóa chất,… thì cần đến inox 316.
Các phương pháp nhận biết, phân biệt inox 304 và inox 316
Có nhiều phương pháp giúp phân biệt hai loại inox 304, 316 này. Cùng tìm hiểu các phương pháp từ thô sơ đến phức tạp nhất.
Liệu có thể nhận biết inox 304 và inox 316 bằng mắt thường hay không?
Để có thể phân biệt inox 316 và inox 316 bằng mắt thì bề mặt của hai loại inox trên cần phải có sự khác nhau.
Trước hết, ta xem xét về ngoại hình của inox 304 và 316 nói riêng cũng như của thép không gỉ nói chung.
Inox có rất nhiều kiểu bề mặt (ngoại hình) trên mỗi thành phẩm. Tùy vào mục đích sử dụng mà mỗi loại inox sẽ có một kiểu bề mặt riêng.
Inox dùng làm đồ gia dụng như xoong, nồi, móc quần áo, cây phơi đồ, các loại máy móc nhà bếp,…. thường có bề mặt sáng bóng, phản chiếu. Các bề mặt thường thường thấy là từ No. 4, HL, 2D, 2B, BA,…
Tuy nhiên, đối với các loại ống inox công nghiệp hoặc phụ kiện ống inox công nghiệp, việc sử dụng không yêu cầu quá cao về thẩm mỹ thì bề mặt chỉ xử lý vừa đủ và dừng ở mức No. 1 hoặc 2D. Bề mặt thường thấy là màu xám đục hoặc hơi trong.
Nếu các sản phẩm của hai loại inox đều được gia công một kiểu bề mặt (No. 1, 2D, 2B, BA,..) thì bề ngoài nhìn khá giống nhau.
Bên trái là dụng cụ nhà bếp, thường làm từ inox 304 – Bên phải là phụ kiện tàu biển, thường làm từ inox 316. Bạn có thấy được sự khác nhau trên bề mặt?
Đối với sản phẩm ống inox công nghiệp cũng vậy, bề mặt ống inox 304 và inox 316 (là kiểu No. 1 hoặc 2D) rất khó phân biệt. Vì thế, việc nhận biết inox 304 và 316 bằng mắt thường dường như là bất khả thi.
Vì sao bề mặt của inox 304 và inox 316 lại không có sự khác nhau nhiều?
Về lý thuyết, trong cùng một điều kiện môi trường, nếu các thành phần bên trong giống nhau sẽ kéo theo bề ngoài giống nhau. Ví dụ: bề ngoài của đồng và crom khác nhau. Đồng nguyên chất có màu đỏ cam, crom nguyên chất có màu xám. (Vì đồng (Cu) có số nguyên tử là 24, trong khi crom có số nguyên tử là 29).
Xét giữa hai hợp kim inox 304 và inox 316, thành phần của chúng có đến 95% là giống nhau. Do đó, nếu có sự khác nhau thì sự khác nhau đó cũng rất ít và không dễ nhận ra.
Vì thế, ta cần sử dụng những phương pháp khác.
Có thể phân biệt inox 304 và inox 316 thông qua cân nặng được hay không?
Về cơ bản, thành phần các chất của inox 304 và inox 316 là khác nhau, dẫn đến cân nặng có thể khác nhau.
Nếu cân nặng khác nhau, chỉ cần đo 2 sản phẩm và dựa vào tiêu chuẩn cân nặng để biết được đâu là inox 304, đâu là inox 316.
Dựa theo thông tin về tính chất vật lý, cả 2 loại đều có khối lượng riêng tương đương nhau, khoảng 8000 kg/m3. Do đó phương pháp sử dụng cân nặng không khả thi.
Liệu có thể sử dụng nam châm để phân biệt inox 304 và inox 316?
Về lý thuyết, inox 304 và inox 316 vốn không hút nam châm. Do đó, sử dụng nam châm để phân biệt inox 304 và inox 316 là bất khả thi.
Tuy nhiên, trên thực tế, trải qua quá trình gia công, một số vị trí trên bị uốn, cắt, gia công,… vẫn có thể có từ tính. Nguyên nhân vì cấu trúc tinh thể tại các vị trí này đã bị thay đổi dẫn đến hút nam châm. Mặc dù thế, việc này chỉ xảy ra cục bộ chứ không ảnh hưởng đến toàn bộ sản phẩm inox. Để khắc phục, các sản phẩm inox thường được khử từ sau quá trình gia công.
Trong các dòng inox, chỉ có dòng 4xx (ví dụ inox 430) có hút nam châm mà thôi!
Tóm lại, sử dụng nam châm không thể giúp phân biệt inox 304 hay inox 316.
Để hiểu rõ hơn liệu inox có hút nam châm hay không? Quý khách hàng có thể tìm hiểu thêm tại danh mục: Tài liệu thép không gỉ của Inox Quang Minh.
Nhận biết, phân biệt inox 304 và inox 316 bằng máy bắn kim loại
Hiện nay, trên thị trường có tồn tại một loại máy bắn kim loại sẽ giúp xác định được thành phần các chất có trong một mẫu kim loại.
Nguyên lý hoạt động cơ bản của máy bắn kim loại là sử dụng công nghệ huỳnh quang tia X (X-Ray fluorescence – XRF). Máy sẽ bắn các tia electron vào các nguyên tử kim loại khiến electron trong kim loại bị văng ra ngoài. Sau một thời gian, nguyên tử kim loại khi lấy lại electron, trở lại trạng thái cân bằng thì một bức xạ huỳnh quang dưới dạng tia X được phát ra lại bên ngoài.
Mỗi loại kim loại sẽ có một loại tia X bức xạ huỳnh quang với bước sóng khác nhau. Do đó, khi tiếp nhận, máy bắn sẽ phân tích để biết được đó là bước sóng ánh sáng của kim loại nào, từ đó phân tích được có những thành phần nào trong hợp kim.
Nếu sở hữu một chiếc máy này, bạn chỉ việc bắn, xem kết quả tỷ lệ thành phần các chất, xác định được đó là loại thép không gỉ nào, từ đó sẽ phân biệt được inox 304 và inox 316.
Tuy nhiên, chiếc máy này có giá thành khá đắt, một số loại máy có giá 350 triệu – <700 triệu đồng. Phương pháp này chỉ khả thi thì bạn có tiền.
Nhận biết, phân biệt bằng dung dịch thử inox 304 và 316
Thay vì sử dụng máy bắn tia X, bạn có thể dùng dịch thử để nhận biết 2 loại inox này.
Để đáp ứng nhu cầu nhận biết inox 304 và inox 316, người ta đã sản xuất ra một loại dung dịch thử inox, dựa vào phản ứng hóa học để nhận biết hai loại inox này.
Nguyên lý hoạt động của dung dịch thử inox 304 và 316
Nếu xét về danh sách các loại thành phần, inox 316 chỉ khác inox 304 ở điểm duy nhất là có chứa molybdenum. Inox 304 không có molybdenum.
Do đó, dung dịch thử sẽ phản ứng với molybdenum để cho ra một màu riêng biệt. Vì thế, màu kết quả của mẫu thử trên inox 316 sẽ là khác màu mẫu thử trên inox 304.
Phương pháp thử cơ bản như sau:
- Lau thật sạch bề mặt kim loại
- Nhỏ thuốc thử lên bề mặt
- Sử dụng pin để kích thích phản ứng hóa học diễn ra (đối với loại thuốc cần sử dụng pin).
- Chờ để dung dịch chuyển màu
- So sánh màu theo bảng màu cho sẵn trong hộp thuốc. Mỗi loại inox sẽ hiển thị một màu riêng.
Ưu nhược của việc sử dụng dung dịch thử để phân biệt inox 304 và 316
Ưu điểm
- Tiện lợi, dễ sử dụng. Các bước kiểm tra không quá khó khăn và không quá lâu để thực hiện.
- Giá thành rẻ. Một bộ dung dịch thử (thường bao gồm lọ dung dịch và pin kích phản ứng) thường có giá thành từ 150.000 – 300.000 đồng. Rẻ hơn từ 1000 – 2000 lần so với việc mua máy bắn công nghệ XRF.
Nhược điểm
Việc sử dụng dung dịch thử cũng có một số hạn chế như sau:
- Kết quả thử có thể không chính xác 100%.
- Có thể cần thử nhiều lần.
- Cần phải chắc chắn loại inox cần kiểm tra chỉ là 304 hoặc 316.
- Nếu nghi ngờ không là loại inox 3xx, bạn cần kiểm tra thử trước đó có phải là inox 201 hay không.
Khi thử các phương pháp trên mà khách hàng vẫn còn nghi ngờ về kết quả, thì có một cách khác chắc chắn hơn. Đó là mang mẫu ra các trung tâm kiểm định gần nhất.
Mang các mẫu inox ra trung tâm giám định, kiểm thử
Để xác định rõ ràng tỷ lệ thành phần, từ đó phân biệt được đâu là inox 304 đâu là inox 316, bạn có thể mang hai mẫu vật ra trung tâm kiểm định gần nhất.
Tại trung tâm kiểm định sẽ có dụng cụ, phương pháp để tìm ra tỷ lệ thành phần cụ thể các chất có trong các mẫu vật inox.
Tại Việt Nam, hiện đã có rất nhiều Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, QMS sẽ liệt kê một số trung tâm như sau:
| STT | Tên tổ chức | Địa chỉ | SĐT & Fax | Website |
| 1. | Trung tâm Thử nghiệm – Kiểm định Công nghiệp thuộc Viện Cơ khí năng lượng và Mỏ – Vinacomin | Số 565 đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội | SĐT: 024.35525553
Fax: 024.38543154 |
http://tvci.com.vn/ |
| 2. | Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 1 thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (QUATEST 1) | Số 08 đường Hoàng Quốc Việt, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội | SĐT: 024.38360289
Di động: 0936623399 |
https://quatest1.com.vn/ |
| 3. | Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 (QUATEST 3) | Số 49 Pasteur, P. Nguyễn Thái Bình, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh | SĐT 1: 028 382 942 74
SĐT 2: 028 382 930 12 |
http://www.quatest3.com.vn/ |
| 4. | Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 2 thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (QUATEST 2) | số 2 Ngô Quyền, Thọ Quang, Sơn Trà, Đà Nẵng | SĐT: 0511.2621068
Fax: 0511.3910064 |
http://quatest2.gov.vn/ |
| 5. | Công ty TNHH Giám định Vinacontrol thành phố Hồ Chí Minh | Số 80 Bà Huyện Thanh Quan, phường 9, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh | SĐT: 028. 3931 6323
Fax: 028. 3931 6961 |
https://www.vinacontrol.com.vn/ |
Lưu ý 1: Bảng trên không liệt kê hết tất cả các trung tâm có thể kiểm định về thành phần thép không gỉ. Khách hàng có thể tìm hiểu thêm trên Google hoặc Google maps để tìm được trung tâm kiểm định gần nhất.
Lưu ý 2: Dịch vụ kiểm định thép không gỉ của các trung tâm có thể thay đổi theo thời gian. Do đó, nếu lựa chọn trung tâm nào, bạn nên liên hệ để hỏi trước về dịch vụ và các chuẩn bị mẫu vật. Không nên vội vàng mang mẫu vật đến mà phát hiện trung tâm không còn dịch vụ kiểm định thép không gỉ nữa thì sẽ tốn thời gian và công sức.
Kết luận chung về việc phân biệt hai loại inox 304 và inox 316
Việc nhận biết, phân biệt inox 304 và inox 316 không hề đơn giản. Quan sát bằng mắt thường sẽ rất khó nhận biết vì bề mặt bên ngoài của hai loại inox này không khác nhau nhiều.
Sử dụng phương pháp cân nặng cũng không được vì hai loại inox này có khối lượng riêng giống nhau.
Dùng nam châm thì lại càng không thể.
Một trong những cách khả thi để có thể phân biệt inox 316 và inox 304 là:
- Sử dụng máy bắn tia X công nghệ XRF
- Sử dụng dung dịch thử.
- Mang ra trung tâm kiểm định.
Tuy nhiên, mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng:
|
Phương pháp |
Ưu điểm |
Nhược điểm |
| Sử dụng máy bắn tia X công nghệ XRF |
|
|
| Sử dụng dung dịch thử |
|
|
| Mang mẫu ra trung tâm kiểm định |
|
|
Thật ra, vẫn còn một cách nữa. Đó là lựa chọn nhà cung cấp uy tín. Nhà cung cấp sản phẩm inox uy tín sẽ đảm bảo tính chính xác cho từng loại sản phẩm inox 304 hay inox 316.
|
Phương pháp |
Ưu điểm |
Nhược điểm |
| Chọn nhà cung cấp uy tín |
|
|
Do đó, trong việc mua bán inox – thép không gỉ, uy tín của nhà cung cấp là rất lớn. Nhà cung cấp chính là người đảm bảo và chịu trách nhiệm cho sản phẩm ống inox của mình khi bán cho các nhà thầu công trình xây dựng.
Với các phương pháp đã trình bày ở trên, hy vọng khách hàng sẽ chọn được phương pháp phù hợp cho trường hợp của mình.
QMS – Inox Quang Minh uy tín, chất lượng, hợp tác dài lâu
Tại QMS – Inox Quang Minh, chúng tôi luôn đặt chất lượng và uy tín lên hàng đầu. Sản phẩm của chúng tôi có thể đắt hơn một chút so với thị trường nhưng chất lượng và độ bền thì luôn đảm bảo đúng cam kết trên hợp đồng.
Nếu quý khách đang có nhu cầu đang tìm kiếm nhà cung cấp ống inox công nghiệp và phụ kiện ống inox công nghiệp cho các tòa nhà chung cư, nhà máy, công trình công nghiệp,… vui lòng liên hệ Hotline/Zalo: 0906.345.304 để được tư vấn và báo giá sát với công trình nhất!
So sánh inox 430 và 304 có gì khác biệt? Loại nào tốt hơn?
